Przewody odprowadzające to jeden z podstawowych elementów LPS ( (ang. Lightning Protection System). Ich zadaniem jest minimalizowanie negatywnych skutków wyładowań atmosferycznych poprzez bezpieczne odprowadzenie prądu piorunowego do uziomów w celu rozproszenia nadmiaru energii w gruncie. W niniejszym wpisie przybliżamy, jak zgodnie z ogólnymi zaleceniami powinno się rozmieszczać przewody odprowadzające instalacji odgromowej w systemie nieodseparowanym.
Przewody odprowadzające – ogólnie informacje
Zgodnie z normą PN-EN 62305-3:2011 przewody odprowadzające w instalacji odgromowej rozmieszcza się „w celu zredukowania prawdopodobieństwa wystąpienia szkody wskutek przepływu prąd pioruna przez LPS” (5.3.1.). Należy to zrobić w taki sposób, aby od punktu uderzenia do ziemi (1) istniało kilka równoległych dróg piorunowych, (2) długość tych dróg była możliwie najkrótsza, a (3) połączenia wyrównawcze z przewodzącymi częściami obiektu zostały wykonane zgodnie z zaleceniami zawartymi w punkcie 6.2. przywołanej normy. Aby zagwarantować takie warunki montażowe, przewody prowadzi się, po pierwsze, tak, by stanowiły bezpośrednie przedłużenie zwodów, po drugie – „prosto lub pionowo, […] aby zapewniły najkrótszą, najbardziej bezpośrednią drogę do ziemi”, eliminując tworzenie pętli. Ponadto dobrą praktyką jest łączenie przewodów w sposób poziomy i w jednakowych odstępach, a także wyposażenie ich w zacisk probierczy w połączeniu z uziomem (wyjątek stanowią przewody odprowadzające naturalne zespolone z uziomami fundamentowymi).
Przewody odprowadzające w nieodseparowanym LPS
System ochrony odgromowej może być zamontowany w sposób (1) odseparowany i (2) nieodseparowany.
W pierwszym przypadku (LSP odseparowany) montaż polega na prowadzeniu przewodów w takiej odległości od chronionej konstrukcji budynku, aby zminimalizować ryzyko przeskoku iskry na elementy przewodzące prąd czy łatwopalne. często prowadzi się na zewnętrznych wspornikach lub specjalnych konstrukcjach, które utrzymują je w odpowiedniej odległości. Taki dystans określany jest jako minimalna odległość izolacyjna, a warunkowany jest wieloma zmiennymi, takimi jak napięcie izolacji, wysokość budynku oraz rodzaj i materiał przewodów odprowadzających.
W nieodseparowanym LPS przewody odprowadzające są montowane bezpośrednio na ścianach budynku lub wewnątrz jego struktury, co oznacza, że są one w bezpośrednim kontakcie z elementami budynku. Zgodnie z PN-EN 62305-3:2011 w takim układzie powinny funkcjonować co najmniej dwa przewody odprowadzające rozmieszczone wokół obwodu obiektu poddawanego ochronie i z uwzględnieniem ograniczeń praktycznych oraz architektonicznych. Zaleca się przy tym instalowanie przewodu odprowadzającego (w miarę możliwości) przy każdym odsłoniętym narożniku obiektu.
Podobnie, jak w przypadku LPS odseparowanego, przewody zaleca się rozmieszczać równomiernie wokół obwodu. Typowe preferowane odległości między przewodami warunkowane są klasą LPS i wynoszą odpowiednio:
- dla klas I i II wynoszą 10 m,
- dla klasy III – 15 m,
- dla klasy IV – 20 m.
W budownictwie jednorodzinnym stosuje się najczęściej systemy IV klasy. Warto pamiętać, że na skuteczność odprowadzania prąu piorunowego zarówno przewodami odprowadzającymi, jak i siatką zwodów czy uziomami, wpływa nie tylko odpowiedni montaż, ale i wykorzystanie certyfikowanych komponentów wysokiej klasy. Jeśli potrzebujesz takich produktów lub masz pytania związane z instalacjami odgromowymi – zapoznaj się z ofertą AH Hardt lub skontaktuj się z naszym ekspertem.