Dokonywanie okresowych przeglądów systemu ochrony odgromowej jest w Polsce obowiązkowe. W niniejszym wpisie przybliżamy, kto, co ile czasu i w jaki sposób powinien dokonywać takich oględzin.
Badanie okresowe instalacji odgromowej – podstawa prawna
W Polsce przepisy dotyczące okresowego przeglądu instalacji odgromowych zawarte są przede wszystkim w dwóch dokumentach. Pierwszym z nich jest art. 6 Ustawy Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. z 2019a r., poz. 1186 z późniejszymi zmianami) nakładający na właścicieli i zarządców nieruchomości obowiązek przeprowadzenia okresowej kontroli technicznej i przydatności do użytkowania obiektu. Artykuł ten dotyczy nie tylko instalacji odgromowych czy fotowoltaicznych, ale ogólnie instalacji elektrycznych. Szczegółowe wymagania dotyczące projektowania, wykonania, a także eksploatacji i konserwacji instalacji odgromowych określono zwłaszcza w serii PN-EN 62305 „Ochrona przed piorunami”, a konkretnie części 3: Ochrona fizyczna budynków i osób.
Na czym polega przegląd instalacji odgromowej?
Badanie okresowe systemu ochrony odgromowej jest zespołem czynności polegającym na wykryciu i usunięciu nieprawidłowości i uszkodzeń, które mogłyby wpływać negatywnie na funkcjonalność i bezpieczeństwo całej konstrukcji. Kontrola obejmuje takie czynności jak oględziny instalacji polegające na pomiarach elektrycznych, weryfikacji zabezpieczeń i sprawdzeniu sprawności instalacji dodatkowych (np. alarmowych, czujników dymu) czy analizie parametrów zasilania. Dotyczy także dokumentacji, tzn. sprawdzenia planów i schematów napraw czy sporządzenia raportów.
Zasadniczo przegląd okresowy trwa kilka godzin. W jego trakcie, obok elementów podstawowych, sprawdzane są m.in. połączenia wyrównawcze wewnątrz obiektu, urządzenia ograniczające przepięcia czy bezpieczniki. Oprócz czynności przewidzianych prawem kontroli przegląd instalacji obejmuje także badanie okresowe urządzeń zabezpieczenia przeciwpożarowego, do którego zaliczają się systemy odgromowe. Jeśli w budynku występuje uziom fundamentowy, to wskazane jest poddanie go przeglądowi prenatalnemu polegającemu na kontroli i ocenie stanu technicznego naturalnych oraz sztucznych elementów przewodów i połączeń, które zamocowano przed zalaniem fundamentu betonem.
Jak często powinien być dokonywany przegląd instalacji odgromowej w budynkach?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami okresowe kontrole instalacji elektrycznych, w tym odgromowej, powinny być przeprowadzane co najmniej raz na 5 lat. Norma PN-EN 62305-3 proponuje skrócenie tych okresów w pewnych uzasadnionych sytuacjach, a mianowicie jeśli dotyczą one:
- obiektów komunalnych,
- budynków, w których występuje podwyższone ryzyko pożaru, wybuchu lub porażenia prądem,
- obiektów wyposażonych w instalacje niskiego lub wysokiego napięcia,
- terenów budowy,
- lokalizacji, gdzie wykorzystywany jest sprzęt przenośny.
Zgodnie z polskim prawem budowlanym, na właścicielach i zarządcach obiektów wyposażonych w instalację odgromową spoczywa obowiązek nie tylko zlecania okresowych przeglądów, ale i prawidłowego zabezpieczenia piorunochronu przez agresywnymi zjawiskami pogodowymi (silne burze czy huragany), zwłaszcza jeśli obiekt jest szczególnie narażony na pożar, wybuch itp.
Kto powinien wykonać przegląd?
Przeglądów powinien zawsze dokonywać specjalista ze stosownymi uprawnieniami. Wyniki kontroli wraz z protokołem wpisywane są do książki obiektu budowlanego, do której wgląd mają: Państwowa Inspekcja Pracy, Państwowa Straż Pożarna, Sanepid oraz Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego.
